شما وقتی به یک موزهی اشیای قدیمی میروید، اجسامی را میبیند که شاید در زمان خودشان ارزش چندانی نداشتند، اما قدمت آنها و شخصی که از آن استفاده کرده است باعث میشود که آن جسم ارزش والایی پیدا کند. به طور مثال ظرف سفالیای را تصور کنید که از دورهی اشکانیان باقی مانده و هم اکنون در موزه ملی ایران نگه داری میشود. دقت کنید که این ظرف سفالی ظاهری ساده دارد و در زمان خودش ارزشی نداشته ولی به دلیل قدمتش و این که شخصی که در دورهی اشکانیان زندگی میکرده از آن استفاده کرده است، ارزش بسیار بالایی دارد.
برای سنتور و سازهای دیگر هم همین موضوع صدق میکند. به طور مثال سنتوری را تصور کنید که متعلق به استاد ورزنده و یا ابوالحسن صبا بوده است. حال در نظر بگیرید که سازندهی آن سنتور نیز شخصی مانند ناظمی (و یا سازندههای دیگر مربوط به دورهی خودشان) باشد، ارزش آن سنتور چقدر است؟ قطعا نمیتوان عددی را برای ارزش والای معنوی آن سنتور اختصاص داد و آن سنتور باید در موزه و با دقت و به عنوان سرمایهای ملی نگهداری شود.
شما برای دیدن برخی از سنتورهای قدیمی و با ارزش و دیگر سازها میتوانید به موزهی موسیقی ایران واقع در خیابان دربندی تهران مراجعه کنید و آنها را از نزدیک ببینید. این موزه از بخشهای مختلف سال نمایش سازها، کتابخانه، کارگاه صوتی و... تشکیل شده است که بازدید هر کدام از آنها جذابیت خاص خود را دارد.
در شهر اصفهان نیز موزهی موسیقیای واقع در خیابان توحید مدنی وجود دارد که علاوه بر تماشای 300 ساز ایرانی، میتوانید در انتهای بازدید خود از موسیقی زنده ایرانی که برایتان اجرا میشود، لذت ببرید.
علاوه بر دو خانه موسیقی ذکر شده، میتوانید از سنتور و دیگر سازهای قدیمی و ارزشمند را در خانه موزههای نوازندگان مختلف بازدید کنید. به طور مثال خانه موزهی استاد ابوالحسن صبا در خیابان ظهیرالسلام که میتوانید از سازهای ایشان و از جمله سنتورشان را مشاهده کنید.
نمایی از منزل استاد ابوالحسن صبا
پس ارزش واقعی یک سنتور در وهلهی اول به ارزش نوازنده و سازندهی آن است، البته بدون تردید نمیتوان گفت که استفاده از چوب و سیم و دیگر مواد مصرفی مرغوب و دقت بیشتر در ساخت یک سنتور دخالتی در قیمت آن ندارد.